GENEL İŞLETME ÖZET VE TEST

[shade]

İşletme Kavramı

İşletme Bilimi, işletmeleri ilgilendiren iç ve dış olayların açıklanması, çözümlenmesi ve sistemleştirilmesinin yanında, işletmelerin toplum içindeki yerini belirleme işlevini görür. Ekonomik yaşamın ve ekonomik faaliyetlerin çıkış noktası insan gereksinme ve istekleridir. İşletmelerin temel işlevi değişik boyutlardaki insan gereksinme ve isteklerinin giderilmesidir. Gereksinmelerin değişimine ve gelişimine bağlı olarak işletmelerin ortaya koyduğu ürünler de yenilenir. İnsan gereksinmelerini giderme özelliğine sahip mal ve hizmetlere ekonomik mal ve hizmetler denir. Mal ve hizmetlerin üretimi için, emek, doğa, sermaye, teknoloji ve girişimci olarak sıraladığımız üretim faktörleri bir araya getirilir. İnsan gereksinme ve isteklerini gidermeye yarayan araba, kalem, televizyon gibi somut araçlara mal denir. Mallar değişik ölçülere göre sınıflandırılır. İnsan gereksinmelerini karşılamakla birlikte, somut olmayan araçlara hizmetler diyoruz. Oteller, bankalar ya da hastaneler hizmet üreten işletmelerdir. Mal ve hizmetlerin kullanımı ile tüketim ortaya çıkar.

Mal ya da hizmetleri bireysel gereksinmeleri için alanlara son tüketici, üretim, alıp satma ya da işletme kurmak amacıyla satın alanlara endüstriyel tüketici diyoruz. Satın alma gücü bulunan bireylerin ekonomik mal ve hizmetlere karşı gösterdiği satın alma işlevi talep olarak niteleriz. İşletme kavramının yaygın olarak kullanılan tanımı işletmeyi mal ve/veya hizmet üretimi için üretim faktörlerinin bir araya getirildiği ekonomik birim olarak açıklar. Özel girişim, bireylerin devlet müdahalesi olmaksızın; kendi ekonomik çıkarları doğrultusunda davrandığı sistemdir. Temel unsurları, özel mülkiyet hakkı, seçme, özgürlüğü, kâr elde etme hakkı ve serbest rekabettir. Aşağıda kendimizi sınayalım bölümündeki soruları yardım almadan yanıtlamaya çalışınız. Bu sorulara yanıt verebiliyorsanız, bir sonraki Üniteye geçebilirsiniz. Ancak soruları yanıtlamakta zorlanıyorsanız, geriye dönerek bu bölümleri tekrar okuyun.
TEST
1. Ekonomik sistemin tanımı aşağıdakilerden hangisidir?



a. Mal ve hizmetlerin toplamıdır.

b. Kaynakların, bireyler ve kurumlar arasındaki dağılımıdır.

c. Bireyler ve kurumlar arasındaki ilişkilerdir.

d. İşletmelerde üretim yapabilmek için gerekli unsurların toplamıdır.

e. Toplumsal ilişkileri düzenleyen kuralların bütünüdür.





Cevap-B


2. Aşağıdakilerden hangisi, üretim faktörleri arasında değerlendirilemez?



a. İnsan

b. Sermaye

c. İşletme

d. Doğa

e. Malın somut olması

Cevap-C


3. Aşağıdakilerden hangisi, talep olgusunun ortaya çıkması için gerekli koşullardan birisidir?



a. Malın kaliteli olması

b. Malın fiyatını ödeme gücü olması

c. Malın rakipsiz olması

d. Piyasada rakiplerin olması

e. Malın somut olması

Cevap-B


4. İnsanların gereksinme ve isteklerini gidermeye yarayan somut araçlara ne ad verilir?



a. Sermaye

b. İşletme

c. Hizmet

d. Üretim faktörü

e. Mal

Cevap-E


5. Hava, kaynak suyu ve gün ışığı, aşağıdaki mal gruplarından hangisine örnektir?



a. Serbest mallar

b. Tüketim malları

c. Ekonomik mallar

d. Yatırım malları

e. Üretim malları

Cevap-A


6. Dayanaklı malların temel özelliği aşağıdakilerden hangisidir?



a. Kullanımının sürekli olması

b. Bir kez kullanımdan sonra tüketilmesi

c. Uzun süreli kullanımla yavaş yavaş yok edilmesi

d. Somut bir özellik taşımaması

e. Doğada serbest olarak bulunması

Cevap-C


7. Hizmetleri mallardan ayıran temel özellik aşağıdakilerden hangisidir?



a. Somut olması

b. İnsan gereksinmelerini karşılamaya yönelik olması

c. Elle tutulma özelliğinin olmaması

d. Üretiminin, herhangi bir çabayı gerektirmemesi

e. Gereksinmeleri giderme özelliğinin olmaması

Cevap-C


8. İnsan gereksinmelerini karşılamak amacıyla üretilen mal ve hizmetlerin kullanımı, aşağıdakilerden hangisiyle ifade edilir?



a. Tüketim

b. Üretim

c. Ekonomik yarar

d. Girişimcilik

e. Rekabet

Cevap-A


9. Aşağıdakilerden hangisi mal veya hizmetleri üretmek, yeniden satmak ya da işletme kurmak amacıyla satın alır?



a. Üretici

b. Son tüketici

c. Girişimci

d. Endüstriyel tüketici

e. Yatırımcı

Cevap-D


10. Aşağıdakilerden hangisi, özel girişimin temel unsurlarından biri değildir?



a. Özel mülkiyet hakkı

b. Seçme özgürlüğü

c. Kâr elde etme

d. Üretim hakkı

e. Serbest rekabet

CEVAP-D


Alıntı:gizem 316
Düzenleme:shade

[shade]

İşletmelerin Özellikleri

İşletmelerin amaçları, bir işletmenin ulaşmak istediklerini ifade eder.Amaçlar; ne, neden. ne zaman, nasıl,hangi kapsamda, nerede yapılacak sorularına verilecek yanıtları şekillendirir. İşletmelerin başarılı olmasında ve sağlıklı kararlar alınmasında temel koşul, ne yapılacağının bilinmesidir. İşletmelerin genel amaçları, kâr elde etmek, topluma hizmet etmek, işletmenin varlığını sürekli kılmaktadır. İşletmelerin özel amaçları, sosyal sorumluluk, çevrecilik,kaliteli ve nitelikli bir çalışma ortamı, çalışanlara daha iyi ücret, çevre koşullarına uyum,uluslar arası ilişkiler vb.olarak sıralanabilir. İşletmelerin işlevlerini genel veya özel amaçları şekillendirir.

Bu işlevler işletmenin belirli bölümlerinde gerçekleştirilir. Yönetim, üretim, pazarlama, finansman, personel, muhasebe, ar-ge, halkla ilişkiler, ulaştırma, depolama bunlardan başlıcalarıdır. Günümüzdeki gelişmeler, işletmecilik işlevleri ve uygulamalarında yenilikleri zorunlu kılmıştır. Klasik işlevlerin yanı sıra, çağdaş, global ve rekabetçi anlayışın gerektirdiği işlevler de büyük önem kazanmıştır. İnsan kaynakları, planlama, reklam ve promosyon, eğitim, kalite kontrol, uluslararası ilişkiler çağdaş işletmelerde sürdürülen işlevlerden bazılarıdır. İşletmelerde, yukarıda sözü edilen işlevlerden hangilerinin uygulanacağı ya da hangileri için ayrı bölümler açılacağı; üst yönetimin yaklaşımı, üretim konusu, sektör özellikleri, işletmenin içinde bulunduğu özel koşullar, büyüklük gibi unsurların etkisi altında kararlaştırılır. İşletmelerin çevresini oluşturan çıkar grupları ile ilişkisi, onların beklentilerini karşılama ve faaliyetleri yoluyla onları etkileme biçiminde ortaya çıkar. Her işletme, çevresindeki kişi veya kurumlara karşı sorumludur. Bu sorumluluğun gereği olarak bu kişi veya kurumların çeşitli beklentileri ve gereksinmelerini karşılamak zorundadır.İşletmelerin çevre ilişkileri ve sorumlulukları iç ve dış çevre olarak ayrılmıştır. İç çevre unsurları, işletmeyi doğrudan etkileyen ve karşılığında işletme faaliyetlerinden doğrudan etkilenen unsurlardır. İşletmelerin iç çevresinde yer alan temel unsurlar; sermaye sahipleri, yöneticiler ve yönetilenler yani çalışanlar ve onlardan kaynaklanan yönetim biçimi ya da örgüt kültürüdür. İşletmelerin dış çevresinde; devlet ve yasalar, tüketiciler, toplum yapısı ve kültürü, rakipler, tedarikçi işletmeler, diğer işletmeler ve tüm bu unsurların bir arada oluşturduğu piyasa koşulları yer alır.

İşletmeler birbirinden farklı yapı ve özelliklere sahiptir. İşletmelerin gruplandırılmasında geçerli olan ölçütler; mal ve hizmet türü, üretim araçlarının mülkiyeti, hukuki yapıları, ulusal kökeni, işletmeler arası anlaşmalar ve diğerleridir.
TEST

1. Beyaz eşya üreten bir işletmenin, tüketicilerin gereksinmelerini saptamaya yönelik bir araştırma yaptırması, işletmenin genel amaçlarından hangisiyle doğrudan ilişkilidir?



a. Daha fazla kâr elde etmek

b. Topluma hizmet etmek

c. İşletmenin varlığını sürekli kılmak

d. İşletmenin büyümesini sağlamak

e. İstihdam alanları yaratmak

Cevap-B


2. Özel işletmeler, diğer amaçlarını gerçekleştirebilmek için öncelikle aşağıdaki amaçlardan hangisini gerçekleştirmelidirler?



a. Topluma hizmet etmek

b. Varlığını sürekli kılmak

c. Pazar payını arttırmak

d. Güçlü örgüt kültürü yaratmak

e. Kâr elde etmek

Cevap-B


3. Aşağıdakilerden hangisi bazı işletmelerin hızlı büyümesinde etkili olan temel faktörlerden biri değildir?



a. Sektörel dengeler

b. Çevre koşullarından yararlanma

c. Değişimi benimseme

d. Risk almaktan kaçınma

e. İleriyi görebilme


Cevap-B


4. Bir reklam şirketinde temel işlev aşağıdakilerden hangisidir?



a. Müşteri ilişkilerinin geliştirilmesi

b. Şirketin tanıtımı için etkinlikler düzenlenmesi

c. Reklam metni için fikir üretimi

d. Medyada yer ve zaman satın alınması

e. Reklam bütçesinin oluşturulması

Cevap-B


5. Televizyon kuruluşlarının reyting ölçümleri yaptırması aşağıdaki işletme işlevlerinden hangisinin amacına hizmet eder?



a. Üretim

b. Yönetim

c. Finansman

d. Halkla İlişkiler

e. Pazarlama

Cevap-B


6. Otomobil üreten bir işletmeye oto camı üretip satan bir işletme, karşılıklı etkileşimde bulunulan çevre unsurlarından hangisine örnektir?



a. Tedarikçiler

b. Rakipler

c. Teknik hizmet sağlayanlar

d. Dağıtıcılar

e. Toptancılar

Cevap-B


7. Aşağıdaki yaklaşımlardan hangisi işletmeye rekabet üstünlüğü sağlar?



a. Çalışanlara yüksek ücret ödeme

b. Tüketici tercihine yönelik üretim

c. Finans kuruluşlarıyla sıkı iletişim

d. Kâr marjlarını daha yüksek tutmak

e. Yüksek kapasitede üretim yapmak

Cevap-B


8. Aşağıdaki işletmelerden hangisi hem endüstri, hem de tüketim malı özelliği taşıyan bir ürün üretmektedir?



a. Süt fabrikası

b. Salça fabrikası

c. Kalem fabrikası

d. Kibrit fabrikası

e. Çimento fabrikası

Cevap-B


9. Üretim araçlarının mülkiyeti başka ülke girişimcilerine ait olan işletme ne tür bir işletmedir?



a. Özel Girişim

b. Kamu İşletmesi

c. Ticari İşletme

d. Yabancı sermayeli İşletme

e. Endüstri İşletmesi

Cevap-B


10. Aşağıdakilerden hangisi sermaye şirketi değildir?



a. Kollektif şirket

b. Kooperatif şirketi

c. Limited şirket

d. Anonim şirket

e. Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirket

CEVAP-B

[shade]

İşletmelerin Kuruluşu

İşletmelerin kuruluşunda alınacak kararlar, yatırımın kârlılığında önemli rol oynar. İşletmelerin kuruluşunda ilk olarak yatırım düşüncesi oluşur. Yatırımın yapılabilirliğini belirlemek üzere ekonomik, teknik, finansal, yasal ve örgütsel fizibilite çalışmaları yapılır. Bu çalışmalara dayalı olarak bir ön proje oluşturulur.

Ön proje, yatırıma ilişkin bütün bilgilerin ayrıntılarını kapsar ve yatırım kararı için temel bir göstergedir. Proje onaylandıktan sonra kesin projeye dönüştürülür ve sonraki aşamada yatırım gerçekleştirilir. Kesin üretim aşamasına geçilerek, yatırım süreci tamamlanır. İşletmelerin kuruluş yeri seçimi, üzerinde titizlikle durulması gereken bir diğer konudur. Kuruluş yeri seçiminde dikkate alınan etkenler; hammadde, ulaştırma, pazara yakınlık, işgücü, enerji ve yakıt, su, iklim koşulları, atıkların giderilmesi, özendirme önlemleri ve diğer etkenlerdir.
TEST

1. İşletmelerin kuruluş kararının oluşumunda, ilk aşama hangisidir?



a. Fizibilite araştırmaları

b. Ön proje

c. Kesin proje

d. Yatırım düşüncesi

e. Uygulama


Cevap-D


2. Kurulacak işletmenin verimli, kârlı ve ussal olup olmadığı hangi fizibilite araştırması ile belirlenir?



a. Yasal

b. Örgütsel

c. Ekonomik

d. Finansal

e. Teknik

Cevap-C


3. Finansal araştırmalar, işletmelerin kuruluşunda hangi bilgileri sağlar?



a. Pazar payı, talep kestirimi, kârlılık

b. Yatırım maliyetleri, döner sermaye gereksinmesi, finansman kaynakları

c. Kredi olanakları, kuruluş giderleri, sermaye gereksinmesi

d. İş analizi, yetki ve sorumluluk dağılımı, iletişim kanalları

e. Üretim süreci aşamaları, teknoloji seçimi

Cevap-B


4. Bir yatırım projesinin somutlaştırılması ve ayrıntılarının belirlenmesi aşaması hangisidir?



a. Ön proje

b. Yatırım kararı

c. Kesin proje

d. Yatırım kararı

e. Üretime geçiş

Cevap-C


5. Kuruluş yeri seçiminde ilk aşama hangisidir?



a. Ülke seçimi

b. Kent seçimi

c. Arsa belirleme

d. Bölge seçimi

e. Nokta seçimi

Cevap-D


6. Aşağıdakilerden hangisi, kuruluş yeri etkenlerinden biri değildir?



a. Teknoloji düzeyi

b. Taşıma

c. Hammadeye yakınlık

d. İklim koşulları

e. Pazara yakınlık

Cevap-A


7. Tarihte büyük kentlerin, genelde su yolları çevresine kurulmasının temel nedeni nedir?



a. Serin iklim olması

b. Turistik amaçların gerçekleştirilmesi

c. İnşaat kolaylığı

d. Su taşımacılığından yararlanabilmek

e. Stratejik olması

Cevap-D


8. Ulusal pazarda, yaygın biçimde satış yapabilmek için, kuruluş yerinin özelliği ne olmalıdır?



a. Tüm ülkeye en ekonomik dağıtımın yapılabilmesi

b. Belirli bir tüketim alanına yakın olması

c. Servis işlerini görebilecek noktada olması

d. Hammaddeye yakın olması

e. Su yollarına yakın olması

Cevap-A


9. İşletmeler için, nitelikli işgücü bulmada kolaylık sağlayan uygulama hangisidir?



a. İşgücü maliyetlerini arttırmak

b. Büyük yerleşim merkezleri yakınında bulunmak

c. Teknolojiden yararlanmak

d. İşgücü sayısını azaltmak

e. İşgücünün eğitilmesi
Cevap-B


10. İşletmelerin, büyük yerleşim merkezlerinin çevresinde, düzenli ve planlı olarak toplandığı yerlere ne ad verilir?



a. Küçük sanayi sitesi

b. Kuruluş yeri

c. Optimal kuruluş yeri

d. Organize sanayi bölgesi

e. En uygun kuruluş yeri

Cevap-D

[shade]

İşletmelerin Büyümesi

İşletmelerde bazı temel amaçlar vardır. Devamlılığı sağlama, kâr ve büyümedir. işletmeler çeşitli nedenlerle büyümeye zorlanırlar. Bazı işletmelerin büyümenin sağlayacağı yararlara karşın, getireceği sıkıntılar ve olumsuzluklar yüzünden büyümeye karşı isteksiz oldukları görülmektedir. Büyüme yaşayan her canlı varlık için doğal bir gelişmedir. işletmeler de canlı bir organizmaya benzediğine göre, kurulması ve büyüme sürecine girmesi doğaldır. işletmeler çeşitli nedenlerle büyümeye zorlanır. Büyüme bir işletmenin varlığı için son derece önemlidir.

Büyüme olmayan bir işletmede yaratıcı faaliyete yer verilemeyeceği için güçlü bir yönetim de olamaz. işletmelerde büyüme her yöneticinin temel düşüncesi olmakta ve her fırsatta büyüme olgusunu sağlamak için yollar aramasına neden olmaktadır. Büyümenin çevre , finansman , üretim ve pazarlama açısından incelenmesi söz konusudur. İşletmeler başlangıçta küçük bir işletme olarak kurulurlar. Çoğunlukla bir tek işletme olarak faaliyete başlanır ve bu işletmeler için işletme seviyesi ile şirket seviyesi aynı anlama gelir. Büyüme biçimlerinden birini seçmek için ele alınacak konulardan bazıları arasında işletmelerin mevcut durumu, işletmenin faaliyet gösterdiği endüstri alanı, üretilen mallara karşı olan talebin trendi, ekip işletmelerin büyüme modelleri ve ekonominin gidişi sayılabilir. İşletmelerde görülen en önemli büyüme çeşidi iç büyümedir. işletmenin kendi kaynaklarıyla büyümesi iç büyümedir. Dış büyüme, işletmenin iç kaynakları yeterli olmadığı durumda başvurduğu bir yoldur. Bazen işletmeler birleşme yoluyla büyürler. Tröstler, işletmelerin birleşmesinde en çok görülen örneklerinden biridir. Tröstte amaç, birleşerek pazarın daha geniş bir bölümüne sahip olmaktır. Tröstte birliğe giren işletmeler hukuki ve ekonomik bağımsızlıklarını kaybederler.

Konsernler tipik bir tekelleşme örneğidir. Konsernde amaç maliyet düşürmedir. Karteller tröstlerden çok farklıdır. Birleşerek tüketicilerin aleyhine çalışan ve kâr arttırmak için faaliyet gösteren birleşme yoludur. Bu özelliği nedeniyle, çok liberal ülkelerde bile yasaklanmaktadır. Kartelin çeşitleri arasında en başta fiyat kartelleri gelir. Burada amaç belli bir fiyatla malların kartele bağlı işletmeler tarafından satılmasıdır. Diğer kartel çeşitleri arasında bölge karteli, miktar karteli sayılabilir. Holdinglerde tamamen bağımsızlık kaybedilmez. Bu birleşmede amaç oy çokluğu sağlayarak bazı işletmelerin yönetimini ele geçirmektir. Farklı bir büyüme biçimi ise satın alma yoluyla büyümedir. işletmelerin pazarını genişletmek veya yeni pazarlar kazanmak amacıyla, tesisleri ve kaynakları uygun olan fakat başarılı bir şekilde çalıştırılamayan işletmelerin satın alınmasını ifade eder. işletmelerde küçülme 1980’li yıllardan sonra gündeme gelmiştir. Küçülme ile ilgili olarak, yanlış düşünceler, küçülmenin iyi anlaşılmasını engellemektedir. Özellikle ülkemizde küçülme, işletmenin olumsuz koşullara itildiğini veya işletmenin iş asa doğru gittiğini anımsatıyordu.

Bu kanı, büyüme ile ilgili varsayımlardan geliyordu. Küçülme için karar verme riskli bir iştir. Küçülme birçok sorunu da beraberinde getirir. Küçülme ile işletmeler bazı beklentilerin içine girerler. Bunlar giderlerin azalması, bürokrasinin azalması, hızlı karar alma, iletişimde açıklık, girişimciliğin gelişimi ve verimlilikte artıştır.
TEST

1. Aşağıdaki unsurlardan hangisi işletme büyümesi ile ilgili alınacak kararlarda dikkate alınmaz?



a. Yönetim yeteneği

b. Sosyal çevre

c. Finansman kaynakları

d. Faaliyet konusu

e. Standartların kullanımı.

Cevap-E


2. Aşağıdakilerden hangisi finansal açıdan büyüme nedenlerinden biri değildir?



a. Fonların kullanımında etkinlik sağlamak

b. Rekabette finansal üstünlük sağlamak

c. Girdi artışı ile maliyet tasarrufu sağlamak

d. Kârı artırma imkânı sağlamak

e. Kredi kurumları ve borsada prim sağlamak

Cevap-C


3. Aşağıdakilerden hangisi pazarlama açısından büyüme nedenlerinden biridir?



a. Satış giderlerinden tasarruf sağlamak

b. Ar-Ge faaliyetlerine ağırlık vermek

c. Yan ürünler geliştirmek

d. Rekabette finansal üstünlük sağlamak

e. Kârı artırmak

Cevap-A


4. Aşağıdakilerden hangisi işletmenin büyüme stratejisi seçiminde dikkate alması gereken konulardan biri değildir?



a. işletmenin mevcut durumu

b. Genel ekonomik durum

c. Rakiplerin büyüme modelleri

d. işletme yönetiminin tutumu

e. Üretilen mallara karşı olan talebin trendi

Cevap-D


5. işletmelerin mevcut faaliyetlerini genişleterek büyümesi aşağıdaki büyüme türlerinden hangisinin kapsamında yer alır?



a. iç büyüme

b. Dış büyüme

c. Dikey büyüme

d. Yatay büyüme

e. Birleşerek büyüme

Cevap-A


6. Aşağıdakilerden hangisi dikey büyümenin sakıncalarından biridir?



a. Yeni ürünlerin ortaya çıkmasını zorlaştırması

b. Aşırı derecede koordinasyona gidilmesinin bazı

görevleri azaltması

c. Koordinasyon faaliyetinin bazı giderlerin artmasına neden olması

d. Pazarlama ve teknolojik bilgi gelişimini engellemesi

e. işletmenin denetim gücünü azaltması

Cevap-C


7. Satın alınan işletmenin çıktısı, satın alan işletmenin girdisini oluşturuyorsa ne tür bir büyüme söz konusudur?



a. Geriye doğru dikey büyüme

b. Geriye doğru yatay büyüme

c. Dikey büyüme

d. iç büyüme

e. Yatay büyüme

Cevap-A


8. Aşağıdakilerden hangisi birleşme yoluyla büyüme olarak nitelendirilemez?



a. Tröst

b. Konsern

c. Kartel

d. Franchising

e. Holding

Cevap-D


9. iki veya daha fazla işletmenin tek bir işletme haline gelmesiyle oluşan birleşme türü aşağıdakilerden hangisidir?



a. Konsorsiyum

b. Tam birleşme

c. Kartel

d. Holding

e. Tröst

Cevap-B


10. Aşağıdakilerden hangisi bir işletmenin küçülmesinden beklenen biri sonuçlardan biri değildir?



a. Giderlerin azalması

b. Karar almanın hızlanması

c. Kârın azalması

d. Bürokrasinin azalması

e. iletişimde açıklık sağlanması
Cevap-C

[shade]

İş Ahlâkı ve Toplumsal Sorumluluk (Etik-Törel Kurallar)

Etik, insanlar için neyin doğru ve iyi olduğunun ortaya konmasıdır. Geniş anlamda etik, herhangi bir eylemin kabul edilebilir biçimde gerçekleştirilmesini sağlayan temel kurallar ya da değişkenlerdir.Etik ve yasalar her zaman için örtüşmez. Kimi konularda etik ve yasalar arasında tam bir uyum vardır. Kimi konularda ise etik ve yasalar arasında farklılıklar ortaya çıkar. İşletme kararları, kimi zaman etik olmayan ama yasal bir yapıya; kimi zaman etik ama yasadışı bir yapıya; kimi zamanda hem etik olmayan hem de yasal olmayan bir yapı ya dönüşebilmektedir. İşletmelerde etik açısından sorgulanacak davranışları; denetim dışı, görevde hatalı davranma, görevi kötüye kullanma, görevi bilinçli olarak sürekli kötüye kullanma olarak sıralayabiliriz.

Bu davranışların her biri, işletme için olumlu veya olumsuz sonuçlara yol açar. Toplumsal sorumluluk, toplumla işletmeler arasındaki bir toplumsal anlaşmadır. Buna karşılık etik bireysel karar almayı ilgilendiren ahlâk kurallarıyla ilgilidir. İşletme etiği, bireysel kararların ahlâki kurallar ve ilkeler üzerindeki etkisiyle ilgiliyken; toplumsal sorumluluk, örgütsel kararları ve bu kararların toplum üzerindeki etkileriyle bağlantılıdır. İşletmelerde etik çatışmaların nedenlerinin başında, bireysel değer yargıları ile çalışılan işin ve yaşanılan toplumun değer yargıları arasındaki çatışma gelir. Ayrıca, işin özellikleri ile örgüt kültürü arasındaki çelişki etik sorunlar yaratabilir. İşletmelerde temel etik sorunları; çıkar çatışmaları, içtenlik ve doğruluk, iletişim örgütsel ilişkiler konularında ortaya çıkar. Kişiler kendi kişisel çıkarlarını, örgütlerin önünde tuttuğunda çıkar çatışması ve etik sorunlar doğar.

İşletmelerin yönetimde doğruluk ve konusunda sapma olduğunda etik sorunlar doğar. İletişim eksikliğinden ya da zamanında bilgilendirilmemekten dolayı etik sorunlar yaşanabilir.Örgüt üyelerinin tüketicilere,girdi sağlayanlara,astlara, üstlere ve çeşitli kişileri karşı davranışlarından dolayı etik sorunlar yaşanabilir. Etik davranışların denetlenmesinde çeşitle teknikler geliştirilebilir. Bu amaçla stratejiler geliştirilmesinde izlenecek aşamalar; örgütleme, eş güdümleme, güdüleme ve iletişim olarak sıralanabilir.

test
1. Herhangi bir eylemin kabul edilebilir biçimde gerçekleştirilmesini sağlayan temel kurallara ya da değişkenlere ne ad verilir?



a. Etik

b. Ahlak

c. Töre

d. Yasa

e. Dürüstlük

Cevap-A


2. Aşağıdakilerden hangisi etik kavramı üzerinde uzlaşılamamasının nedenlerinden biri değildir?



a. İşletmelerin içeriden ve dışarıdan çeşitli çıkar kümelerinin etkisi altında olmaları

b. Pay sahiplerinin, tüketicilerin, toplumun, çalışanların, devletin ve sendikaların, işletmeleri çeşitli biçimlerde etkilemeleri

c. Toplumun büyük bir hızla değişmesi

d. Değerlerin, anlayışların ve toplumsal normların son yıllarda evrim geçirmekte olması

e. Etiğin, değişimlere karşın temellerini koruması

Cevap-E


3. Yasalar ve etik arasındaki ilişkide aşağıdakilerden hangisi geçersizdir?



a. Yasaların etikle bağlantıları zamana göre değişmektedir.

b. Yasak olan bir eylem daha sonra bu sınırlardan çıkabilir.

c. Yasalar kimi davranışları olumsuz görürken etik ilkeler olumlu olabilir.

d. Yasalar ile toplumun etik standartları arasında önemli bir açıklık bulunur.

e. Yasalar toplumun gelişimine ayak uydurur.
Cevap-E


4. Yasalar ve etik arasındaki ilişkiyi gösteren şekil düşünüldüğünde en uygun ortamın yaşandığı birinci bölgede hangi ilişkiler yer alır?



a. Etik ve yasal olan

b. Etik ve yasal olmayan

c. Etik olmayan yasal olan

d. Yasal Olmayan

e. Etik olmayan

Cevap-A


5. Aşağıdakilerden hangisi işletme için olumlu etki yaratıcı

bir etik davranış örnekleridir?

a. Harcamalarda sahtecilik yapmak

b. Zimmete para geçirmek

c. İşini yetersiz yapmak

d. Fiyat anlaşmaları yapmak

e. Yetersiz çalışanlara göz yummak




Cevap-D


6. Rüşvet vermek, fiyat anlaşmalarıyla yüksek fiyat belirlemek veya pazarda spekülasyon yapmak işletme için olumlu sonuçlar veriyorsa bu davranış aşağıdakilerden hangisinin kapsamındadır?



a. Görevi kötüye kullanma

b. Görevi bilinçle kötüye kullanma

c. Görevi doğru yerine getirme

d. Görevde hatalı davranma

e. Denetim dışı davranış

Cevap-A


7. Toplumun istediği ve gereksindiği mal ve hizmetleri işletmenin sürekliliğini sağlayacak ve yatırımcılara karşı sorumlulukları yerine getirecek bir fiyatla üretmek işletmelerin toplumsal sorumluluklarından hangisinin kapsamındadır?



a. Ekonomik sorumluluğun

b. Hukuksal sorumluluğun

c. Etik sorumluluğun

d. Gönüllü sorumluluğun

e. Örgütsel sorumluluğun

Cevap-A


8. Aşağıdakilerden hangisi yöneticilerin verecekleri kararları n karmaşık bir yapı göstermesine yol açan etkenler arasında yer almaz?



a. Etik kararların sonuçlarının başkalarını da ilgilendirmesi

b. Etik sorunlara ilişkin alınacak işletme kararlarının çok çeşitli seçeneklere sahip olması

c. Etik sorunlara ilişkin işletme kararlarının çoğunlukla karmaşık sonuçlar doğurması

d. Çoğu işletme kararı önceden bilinen etik sonuçlar doğurması

e. Etik konularındaki çoğu işletme kararının kişisel bir özellik taşıması
Cevap-D


9. Aşağıdakilerden ana etik sorunlara yol açan konulardan biri değildir?



a. Çıkar çatışmaları

b. İçtenlik ve doğruluktan sapma

c. İletişim

d. Örgütsel ilişkiler

e. Pazarlama ilişkileri

Cevap-E


10. Reklam mesajları, ürün güvenliğine ilişkin bilgiler, çevre kirliliği ve çalışma koşulları gibi konularda ortaya çıkan etik sorunlar aşağıdakilerden hangisiyle ilgilidir?



a. Çıkar çatışmaları

b. İçtenlik ve doğruluk

c. İletişim

d. Örgütsel ilişkiler

e. Pazarlama ilişkileri

Cevap-C

[shade]

Yönetim Kavramı

Yönetim ve yönetici kavramları başkalarına iş gördürme, başkaları aracılı¤ı ile işi başarma ve amaçlara ulaşmanın söz konusu oldu¤u her durumda kullanılmaktadır. Ailesel yönetim, siyasal yönetim ve profesyonel olarak özetlediğimiz üç yönetim türü birbirinden kesin sınırlarla ayrılmış de¤ildir. Bunların üçü de bir arada bulunabilir; ama önemli olan ekonomik gelişmeye paralel olarak bu türlerin etkinlik ve yaygınlık derecelerinin değişmesidir. Başkaları vasıtasıyla iş görme tanımına yani yönetime daha yakından bakarsak, bunun teknik, beşeri ve kavramsal olmak üzere üç boyutu olan bir faaliyetler topluluğu olduğunu görürüz.

Yöneticilerin sahip olması gereken teknik yetenek; yöneticinin doğrudan yönetmekle sorumlu olduğu alan hakkında gerekli bilgiye sahip olmasını ifade eder. Beşeri ilişkiler yeteneği; insanlarla işbirliği yaparak onları çalışmaya yönlendirme yeteneğidir. Kavramsal yetenek; işletmenin bütününe yönelik, politika ve stratejiler geliştirmeyi ifade eder. Yönetimin incelenmesi ise geçen yüzyılda başlamıştır. Yönetim olayına farklı yaklaşımlar klasik, neo-klasik ve modern olarak gruplanabilir. Klasik yöntemin teorisini Bilimsel Yönetim, Yönetim Süreci Yaklaşımı ve Bürokrasi olmak üzere ayrı akımlar halinde inceliyoruz.

Bilimsel yönetimde, üretim süreçlerinin plânlanması ve kontrolü; yönetsel teoride, hiyerarşik yapılanma ve bürokrasi modelinde bürokratik iç etkinliğe ilişkin kurallar önerilmektedir. Neo klasik teori, ağırlıklı olarak insan unsuru üzerinde durur. Modern teorinin temel yaklaşımı ise, olayları sistem bakış açısı ile ve çevre etkileşimi ile birlikte değerlendirmesidir.

test

1. Planlama, örgütleme, kadrolama, yöneltme ve denetim faaliyetleri ile işletmenin amaçlarını başarma ad verilir?



a. Yönetim

b. Yönetim piramidi

c. Orta yönetici

d. Amaçlara göre yönetim

e. Stratejik planlama

Cevap-A


2. Bir işletmedeki hiyerarşik yönetim basamakları aşağıdakilerden hangisiyle ifade edilir?



a. Üst yönetim

b. Orta yönetim

c. Alt yönetim

d. Yönetim Piramidi

e. Yönetim süreci

Cevap-D


3. Aşağıdakilerden hangisi, bir işletmenin bütününe yönelik politika ve stratejiler geliştirmesini sağlar?



a. Teknik yetenek

b. Kavramsal yetenek

c. Bireylerarası yetenek

d. Karar verme yeteneği

e. Politika oluşturma yeteneği

Cevap-B


4. Bir yöneticinin, işletmede kullanılan yöntemleri, donatıları, süreçleri anlaması ve uygulaması aşağıdakilerin hangisiyle ilgilidir ?



a. Teknik yetenek

b. Kavramsal yetenek

c. Bireylerarası yetenek

d. Karar verme yeteneği

e. Politika oluşturma yeteneği

Cevap-A


5. İnsanı, makinenin bir parçası olarak gören yönetim teorisi aşağıdakilerden hangisidir?



a. Durumsallık yaklaşımı

b. Modern yönetim

c. Neo-klasik yönetim

d. Klasik yönetim

e. Mısır yönetimi





Cevap-D


6. Aşağıdakilerden hangisi Neo-klasik teorinin ana fikirlerinden biri değildir?



a. Organizasyon yapısı içinde çalışan insan unsurunu anlamak

b. İnsanın kabiliyetlerinden azami ölçüde faydalanmak

c. Yapı ile insan davranışları arasındaki ilişkileri incelemek

d. Organizasyon içinde ortaya çıkan sosyal grupları ve özellikleri tanımlamak

e. İnsanın dış çevre ile ilişkilerini ve teknolojinin etkilerini göz önüne almak

Cevap-E


7. Üretim süreçlerinin planlanması ve kontrolü üzerinde duran yönetim yaklaşımı aşağıdakilerden hangisidir?



a. Neo-klasik teori

b. Modern teori

c. Sistem yaklaşımı

d. Bilimsel yönetim yaklaşımı

e. Durumsallık yaklaşımı

Cevap-D


8. İş görenlerin işe alınması, eğitilmesi, yerleştirilmesi ve teşvik edilmesi, aşağıdaki yönetici rollerinden hangisinin kapsamında yer alır?



a. Konuşmacı rolü

b. Birleştirici rol

c. Liderlik rolü

d. Girişimci rolü

e. Müzakerecilik rolü

Cevap-C


9. Fayol’un öngördüğü yapısal ilkeler aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?



a. Disiplin, düzen, komuta birliği

b. İş bölümü, merkezcilik, hiyerarşi ilkesi

c. İnsiyatif, komuta birliği, hiyerarşi birliği

d. Hiyerarşi ilkesi, düzen, disiplin

e. Maaş ve ücretler, düzen, insiyatif

Cevap-B


10. Modern yönetim teorisi, örgütleri ne tür bir sistem olarak ele alır?



a. Kapalı

b. Mekanik

c. Ekonomik

d. Açık

e. Üretken

Cevap-D
_________________

[shade]

Yönetim İşlevleri

Yönetim bir süreç olarak ele alınır. Bu süreç, bir yöneticinin belirli fonksiyonlarını açıklamak suretiyle konunun anlaşılmasını kolaylaştırır. Bu ünitede ele alınan dört işlevler daha sonra kullanılan kavramlara bir temel oluşturmaktadır. Diğer bir deyişle, bu işlevler yönetimle ilgili kavramlara bir giriş olarak ele alınmaktadır. Yönetim işlevlerinin ayrı ayrı incelenmesi sadece analitik bir amaç taşımaktadır. Bu bölümleme işlevlerin birbirinden bağımsız oldukları anlamına gelmemelidir.Plânlama işlevi; amaçların ve politikaların oluşturulması ve açıklanması, programların saptanması, faaliyetler için yöntemlerin geliştirilmesi gibi ana başlıkları içerir. Örgütleme, işletmenin amaçlarını gerçekleştirmek için gerekli faaliyetleri düzenlenmiş bir yapı içinde bütünleştirme; bu yapıyı nitelikli, yeterli iş görenlerle kadrolaştırma; ve bu iş görenlerin işlevlerini yerine getirmeleri için gerekli fiziksel ortamı sağlama sürecidir. Yöneltme, amaçlara ulaşmak için gerekli olan ayrıntılı faaliyetler konusunda, bireylere yol göstermeyi içerir. Denetim süreci, uygun olup olmadığını belirleme sürecidir. Amaçlara uygun olmayan sonuçlar için düzeltici önlemlere başvurulur.
test
1. Belli amaçlara ulaşmak için, bilinçli bir hareket tarzının kararlaştırılmasına ne ad verilir?



a. Koordinasyon

b. Örgütleme

c. Denetim

d. Plânlama

e. Yöneltme

Cevap-D


2. Aşağıdakilerden hangisi tek kullanımlı plânlara örnektir?



a. Politikalar

b. Yöntemler

c. Programlar

d. Kurallar

e. Standartlar

Cevap-C


3. Aşağıdaki yönetim işlevlerinden hangisi yapılacak işlerin çeşitli iş grupları arasında bölünerek, her iş grubunun başındaki kişilere yetki ve sorumluluk verilmesine ve çalışma için gerekli çalışma ortamının sağlanmasına yöneliktir?



a. Plânlama

b. Örgütleme

c. Yürütme

d. Liderlik

e. Denetim

Cevap-B


4. Hiyerarşik yapılanmanın doğal bir sonucu olarak, üst konumdaki yöneticilerle ast konumundaki iş görenler arasında iki yönlü olarak gerçekleşen iletişim türü aşağıdakilerden hangisidir?



a. Dikey iletişim

b. Yatay iletişim

c. Sözlü iletişim

d. Zincir iletişim

e. Çapraz iletişim

Cevap-A


5. Liderlik davranışları belirlendiği takdirde, kişinin bu davranışları elde etmek üzere eğitilebileceğini savunan liderlik yaklaşımı aşağıdakilerden hangisidir?



a. Ayırt edici yaklaşım

b. Durumlara göre yaklaşım

c. Klasik yaklaşım

d. Yeni liderlik yaklaşımı

e. Stil yaklaşımı

Cevap-E


6. Belirli işlerin ve bu işlerde uzmanlaşmış personelin aynı bölümde toplânması gerektiğini açıklayan örgütleme ilkesi aşağıdakilerden hangisidir?



a. Kumanda birliği ilkesi

b. Ayrıklık ilkesi

c. Fonksiyonel benzerlik ilkesi

d. Yönetim birliği ilkesi

e. Çapraz ilişkiler ilkesi

Cevap-C


7. Komuta birliği ilkesi aşağıdakilerden hangisini ifade eder?



a. Her astın doğrudan yalnızca bir üstten emir alması gerektiğini

b. Bölüm faaliyetlerinin tek kişinin yetkisinde olması gerektiğini

c. Görevlerin net biçimde tanımlanması gerektiğini

d. Yetki ve sorumluluk alanlarının eşit olması gerektiğini

e. Yöneticinin denetleyebileceği ast sayısının sınırlı olması gerektiğini

Cevap-A


8. Aşağıdakilerden hangisi yöneltme işlevinin kapsamında yer almaz?



a. Liderlik

b. Güç

c. Motivasyon

d. İletişim

e. Bölümlere ayırma

Cevap-E


9. Belirlenen amaçlara ulaşıp ulaşılmadığının veya hangi ölçüde ulaşıldığının araştırılması ve gerekirse düzeltici tedbirlerin alınmasına yönelik yönetim fonksiyonu aşağıdakilerden hangisidir?



a. Plânlama

b. Örgütleme

c. Yürütme

d. Motivasyon

e. Denetim
Cevap-E


10. Denetim sürecinde, düzeltici önlemlerin alınmasından önceki aşama aşağıdakilerden hangisidir?

a. Plânların incelenmesi

b. Amaçların ele alınması

c. Hedeşerle elde edilen sonuçların karşılaştırılması

d. Sonuçların incelenmesi

e. Standartların belirlenmesi

cevap-c

[shade]

İnsan Kaynakları Yönetimi

İnsan kaynakları yönetiminin ana konusu, üretim faktörlerinden biri olan emek, bir başka deyişle insandır. İnsan üretimin hem amacı hem de aracıdır. İnsan kaynakları terimi, bir işletmede en üst konumda bulunan yöneticiden en alt konumdaki vasıfsız işçiye kadar tüm çalışanları kapsar. Bu kapsama işletme dışında olan ve ilerde o işletmede çalışabilecek potansiyel işgücünü de dahil etmek mümkündür. İKY’yi işletmenin, insan kaynağının işletmeye ve bireyin kendisine yararlı olacak şekilde, yasal çerçeve içinde, etkin yönetilmesini sağlayan işlev ve çalışmaların tümü olarak tanımlayabiliriz. İKY, özde iki amacı gerçekleştirmeye çalışır. Bunlar:

• Çalışanların bilgi ve becerilerini en iyi biçimde kullanmalarını sağlayarak, onların işletmeye olan katkılarını en üst düzeye çıkarmak. Yani, çalışandan maksimum verim almak,

• İş yaşamının kalitesini yükselterek çalışanların sağlıklı ve güvenli bir ortamda, yaptıkları işten zevk almalarını sağlamak. İKY terimi, son 10 yılda kabul görmüş bir terimdir. Başlangıç noktası personel yönetimidir. Personel yönetimi anlayışından İKY anlayışına geçişteki etkenler şöyle özetlenebilir: Ülkelerin ekonomik, sosyal ve kültürel yönden gelişmeleri, yetişkin insan gücünün artması, davranış bilimlerinde gözlenen gelişme, sendikacılığın gelişimi, çalışma koşullarını düzenleyen yasaların yürürlüğe girmesi, iş görenlerin eğitim ve kültür düzeylerinin yükselmesi, refah seviyelerinin artması, istek ve beklentilerin değişmesi, iletişim ve bilişim teknolojilerinin gelişimi. İKY, iş görenin verimliliğini artırmak ve çalışma yaşamının kalitesini yükseltmek çabası içindeyken iç ve dış çevrenin etkisi ve baskısı altında kalır. İç çevre faktörleri, işletmenin yapısından kaynaklanan, kontrol edilebilir faktörlerdir. Bunlar, bireysel nitelikler, iş nitelikleri,bireylerarası ilişkiler ve örgütsel özelliklerdir. Dış çevre faktörleri, işletmenin faaliyet gösterdiği çevreden kaynaklanan, kontrol edilemeyen faktörlerdir. Bunlar, dış kaynaklar, rakipler

ve yasalardır. İşletmelerde kurulacak olan insan kaynakları bölümlerinin amacı, İKY işlevlerini yürütmek ve diğer bölümlere bu konuda yardımcı olmaktır. İnsan kaynakları bölümü ve yöneticisinin günümüzde üstlenmesi gereken görevleri şöyle sıralayabiliriz.

• İşletmenin hedeflerine uygun insan kaynakları politikalarının saptanması için gerekli araştırmaları yapmak, bilgi ve önerileri üst yönetime sunmak,

• Belirlenen politikalara uygun program ve çalışmaları düzenlemek ve yürütmek,

•Bu program ve çalışmaları denetlemek ve değerlendirmek,

• İnsan kaynakları ile ilgili yenilikleri izlemek ve gerektiğinde uygulamak,

• İnsan kaynakları ile ilgili rutin işleri yürüterek diğer yöneticilerin işlerini hafif etmek

test

. Bir işletmede bağımsız bir insan kaynakları bölümü ne zaman kurulmalıdır?



a. Üst yönetim değiştiğinde

b. Teknoloji değiştiğinde

c. Çalışanlar sendikalı olduğunda

d. İyi bir insan kaynakları yöneticisi bulunduğunda

e. İKY işlevleri bölüm yöneticilerinin çok zamanını aldığında

Cevap-E


2. İnsanı, diğer üretim faktörlerinden ayıran en önemli özelliği aşağıdakilerden hangisidir?



a. Para karşılığı çalışması

b. Emeğini başkasına kiralaması

c. Sosyal bir varlık olması

d. Verimli çalışması

e. Yükselmek istemesi
Cevap-C


3. Aşağıdakilerden hangisi İKY’nin ulaşmak istediği temel amaçlardan biridir?



a. İşbirliği

b. İş tatmini

c. Örgüt içi iletişim

d. Denetim

e. Koordinasyon
Cevap-B


4. Bir işletmenin genel müdürünün, insan kaynakları müdüründen, 10 gün sonra başlayacak toplu sözleşme görüşmelerine kendi adına katılmasını ve sonuçlandırmasını istemesi durumunda, insan kaynakları müdürü nasıl bir yetki kullanacaktır?



a. İşlevsel

b. Kurmay

c. Dikey

d. Yatay

e. Komuta

Cevap-A


5. "Organ işlev yaratmaz, işlev organ yaratır "sözü aşağıdakilerden hangisini ifade eder?



a. İşlev olmadan bölüm kurulabileceğini

b. Bölüm oluşturmak için para gerektiğini

c. Bölüm kurmadan önce insana gereksinim

duyulduğunu

d. Yeterince işlev olmadan bölüm kurulamayacağını

e. Büyümek için yeni bölümler kurmak gerektiğini

Cevap-D


6. Aşağıdakilerden hangisi İKY’yi etkileyen dış çevre faktörleri arasında yer almaz?



a. Rakipler

b. Yasalar

c. Ekonomik değişiklikler

d. İşin nitelikleri

e. İşgücü pazarı

Cevap-D


7. İnsan kaynakları bölümünün teknik ve rutin işlevleri yerine getirebilmek için sahip olması gereken yetki türü aşağıdakilerden hangisidir?



a. Komuta

b. Kurmay

c. İşlevsel

d. Danışmanlık

e. Uygulayıcı

Cevap-C


8. Aşağıdakilerden hangisi bir işletmenin insan kaynakları kapsamı içinde yer almaz?



a. Genel müdür

b. Üretim müdürü

c. Satış elemanı

d. Torna işçisi

e. Sendika başkanı

Cevap-E


9. İnsan kaynakları bölümünün, işletmenin diğer bölümleriyle eşit statüde olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?



a. Diğer bölümlerle sürekli iletişim kurması ve işbirliği yapması

b. Daha saygın olması

c. Diğer bölümlerden daha önemli olması

d. Uzman kişilerden oluşan bir bölüm olması

e. Ücret farklılığı yaratılmamak istenmesi

Cevap-A


10. Aşağıdakilerden hangisi personel yönetimi anlayışından insan kaynakları yönetimi anlayışına geçişte etkin rol oynayan faktörlerden biri değildir?



a. Sosyal ve kültürel gelişmeler

b. Refah düzeyinin düşmesi

c. Çalışma yasalarının çıkarılması

d. Sendikacılığın gelişimi

e. Ekonomik gelişmeler
Cevap-B

[shade]

İnsan Kaynakları Yönetimi İşlevleri

İKY’nin iki temel amacı, çalışanlardan maksimum verim almak ve iş yaşamının kalitesini arttırarak çalışanların yaptıkları işten zevk almalarını sağlamaktır. Bu iki temel amacı gerçekleştirme yolunda İKY birtakım işlevleri yerine getirir. Çağdaş bir işletmede İKY Bölümünün üstlenmesi gereken bu işlevler:

Plânlama Kadrolama Değerleme ve ödüllendirme Yetiştirme ve geliştirme Endüstri ilişkileri Koruma ve geliştirme olarak sıralana bilir. İşletmenin bugün ve gelecekteki işgücü ihtiyacını sayı ve nitelik olarak belirlemeye çalışan kişi, bu işlevi yerine getirirken bazı araçlardan yararlanmak zorundadır. Bu araçlar; işgücü envanterleri ve personel dönüşüm oranıdır. İşgücü envanteri; İşletmenin personel arzını nitelik olarak irdeleyen bir çalışmadır, mevcut personeli birtakım kriterlere göre irdeleyerek insan kaynağının profilini ortaya çıkarır.

Plânlamacı, bu bilgilere bakarak gelecekteki insan gücü gereksinimini nitelik açısından ortaya koymaya çalışır. Personel dönüşüm oranı; belli bir dönemde çeşitli nedenlerle (ölüm, iş kazası, emeklilik, işten ayrılma vb.) işletmeden ayrılan personelin sayısını yüzde olarak gösterir. Genellikle bir yıllık dönemler için hesaplanır. Oran şöyle formüle edilir: İKY işlevlerinden biri olan iş analizlerinin en önemli özelliği, diğer İKY işlevlerinin yerine getirilmesinde önemli bir bilgi kaynağı oluşturmasıdır. İş analizleri; işletmede yapılan birbirinden farklı işlere yönelik bilgilerin tek tek toplanması, değerlenmesi ve yorumlanmasıdır. İş analizleriyle toplanan bu bilgiler daha sonra iş tanımları ve iş gerekleri haline getirilerek karar vericilerin kullanımına sunulur. İş analizleri işi yapan kişiyi değil, işi analiz eder.

Analiz bilgilerinden; İnsan kaynakları plânlamasında, İşi alınacak personelde aranması gereken niteliklerin belirlenmesinde, İşe yerleştirme, yükseltme ve atamalarda, Eğitime alınacak personelin belirlenmesinde, Personel değerleme ölçütlerinin saptanmasında, Adil bir ücret sisteminin oluşturulmasında yararlanılır. İşe alma işlevi işletmeler açısından büyük önem taşır. İşletmeler, yaşamlarını sürekli kılmak ve rekabette üstün duruma geçmek istiyorlarsa doğru işlerde doğru kişileri çalıştırmak zorundadırlar. Bu cümlenin anlamı şöyle formüle edilebilir:

İşin gerekleri = Personelin nitelikleri

Bu eşitliğin en az hata payı ile sağlanamaması, yanlış kişilerin işe alındığı anlamına gelir. Personel seçiminin başarı göstergesi, yeni alınan personelin en kısa sürede beklenen performans düzeyine gelmesidir. İşe alma iki aşamalı bir işlevdir. Bu aşamalar iş gören bulma ve seçmedir. İşletmelerde iki farklı eğitimden söz edilebilir. Birincisi, işletmeye yeni alınan personelin işe ve işletmeye alıştırılmasına yönelik çalışmalardır. Bu çalışmalar işe alıştırma (oryantasyon) kapsamında ele alınır.

Diğeri ise eski personelin daha üretken olmasını hedefleyen eğitim faaliyetleridir. Performans değerleme başka bir adla personel değerleme, personelin işinde gösterdiği başarı derecesinin, yaptığı işin gereklerine göre saptanmasıdır. Performans değerleme başarılı ve başarısız personeli biri birinden ayırmak amacıyla yapılır.

test
1. İşgücü genel envanterinin tanımı aşağıdakilerden hangisidir?



a. Gelecekteki personel arzıdır.

b. Gelecekteki personel talebidir.

c. Mevcut iş gören hakkında ayrı ayrı bilgi depolanması- dır.

e. Tüm personele ait bilgilerin çeşitli ölçütlere göre analizidir.

Cevap-E


2. Belirli bir dönemde İşletmeden ayrılan personelin yüzde olarak ifadesine ne ad verilir?



a. İnsan kaynakları plânlaması

b. İşgücü genel envanteri

c. İşgücü beceri envanteri

d. İnsan kaynakları talebi

e. Personel dönüşüm oranı

Cevap-E


3. İşletmede yapılan farklı işlere yönelik bilgilerin belli bir sistematik altında toplanmasına ne ad verilir?



a. Personel değerlemesi

b İş tasarımı

c. İş analizi

d. Görev tanımı

e. İş etüdü

Cevap-C


4. İş analizleri neyi analiz eder?



a. İşin kendisini

b. İşi yapan kişide olması gereken nitelikleri

c. İşi yapan kişiyi

d. Hem işi hem de işi yapan kişiyi

e. İşin nasıl daha iyi yapılabileceğini

Cevap-A


5. Nitelikli adayların, iş için işletmeye başvurmasını sağlamaya yönelik çalışmalara ne ad verilir?



a. İşe alma

b. Personel seçimi

c. Duyuru

d. İş bulma

e. Personel bulma

Cevap-E


6. Personel seçim sürecinde, işe alma kararını kimin vermesi daha uygun olur?



a. Genel müdürün

b. İlk amirin

c. Görüşmeyi yapan kişinin

d. İnsan kaynakları yöneticisinin

e. Üretim müdürünün

Cevap-B


7. İşe yeni alınan personelin, işe ve işletmeye uyum sağlamasına yönelik çalışmalara ne ad verilir?



a. Personel eğitimi

b. Personel geliştirme

c. İşbaşı eğitimi

d. İşe alıştırma

e. Personel analizi

Cevap-D


8. İşe alıştırma programının başarı göstergesi aşağıdakilerden hangisidir?



a. Personelin işe vaktinde gelmesi

b. Personelin çevresiyle iyi geçinmesi

c. Personelin ihtiyaç duyduğu bütün bilgileri alması

d. Personelin işini sevmesi

e. Personelin kendini işletmenin bir parçası olarak görmesi

Cevap-E


9. İşinde başarılı bir personelin, ilerde getirilebileceği görevlere bu günden hazırlanmasına ne ad verilir?



a. İşletmeye alıştırma

b. Eğitme

c. Tasarlama

d. Plânlama

e. Geliştirme

Cevap-E


10. Değerleyeni, normal frekans dağılımına göre değerleme yapmaya zorlayan performans değerleme yöntemine ne ad verilir?



a. Zorunlu dağıtım

b. Boylandırma çizelgesi

c. Puan dağıtım

d. Faktör kıyaslama

e. Sıralama
cevap-a

Alıntı:gizem 316
Düzenleme:shade

[sibelim]

çok sağolun arkadaşlar gizem ve shade

[fozeksis]

notlar inanilmaz bi düzen içinde.. tebrik ediyorum...!

nerden buldunuzsa..yada kendiniz de hazırladıysanız ellerinize saglik..!!!!

benim gibi aftan dönen ve kitaplari bu yil verilmeyen öğrencilerin çok işlerine yarayacak bu notlar..
sevgiler 
hepinize.. ve başarılar!!!