Kireçlenme ya da tıbbi adıyla osteartrit en sık görülen eklem hastalığı olarak kabul ediliyor. Doğal yaşlanma sürecinde eklem kıkırdağının etkilenmesiyle gelişen kireçlenme, ağrı ve eklemlerde hareket güçlüğüne neden oluşturuyor.40 yaşından sonra daha sık görülen kireçlenme, boyun, sırt, bel omurgası, diz, kalça ve parmak eklemlerini etkiliyor. Acıbadem Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Bölümü’nde görev yapan Prof. Dr. Sabri Narman, yaşlanmaya bağlı olarak eklem kireçlenmesinin görülme sıklığının arttığını söylüyor.
Ağrılar hareketle artıyor
25-34 yaş arasında binde 1 olan eklem kireçlenmesi görülme oranı 65 yaş sonrasında yüzde 80’e çıkıyor. Eklem kireçlenmesinin en önemli belirtisi olan ağrının hareketle arttığını, istirahatle azaldığını söyleyen Prof. Dr. Narman, özellikle sabahları kısa süren tutukluklar görülebileceğini belirtiyor.
Kadınlarda daha sık görülüyor
Romatizmal hastalıklardan biri olan eklem kireçlenmesi kendi içinde de iki ayrı başlık altında değerlendiriliyor: Primer eklem kireçlenmesi ve sekonder eklem kireçlenmesi. Prof. Dr. Sabri Narman’ın verdiği bilgiye göre birinci tip eklem kireçlenmelerinin kesin nedeni belli değil. Ancak araştırmalar kadınlarda erkeklere oranla 2.6 kat daha sık gözlendiğini ortaya koyuyor. Bütün bunlar göz önüne alındığında genetik, yaş, cinsiyet ve çevre faktörlerinin eklem kireçlenmesine zemin hazırladığı söylenebiliyor. Sekonder eklem kireçlenmesinde ise sebep genel olarak belli. Bunlar; omurga eğriliği gibi anatomik bozukluklar, raşitizm gibi metabolik kemik hastalıklar. Ayrıca bel fıtığı, travmalardan sonra eklemlerdeki kırık ve çıkıklar da eklem kireçlenmesine zemin oluşturabiliyor.
Yaşamı nasıl etkiliyor?
Sağlık alanındaki gelişmeler sürerken bir yandan da yaşam kalitesi gibi kavramlar ön plana çıkıyor. Eklem kireçlenmesi ise yaşam kalitesini etkileyen en önemli hastalıklardan biri olarak kabul ediliyor. Hastalığın neden olduğu ağrı, günlük aktivitelerin yerine getirilmesini zorlaştırıyor. Günlük aktivitelerin yapılmasının gittikçe zorlaşması ve yaşam şartlarını bu kısır döngü içerisinde sürdürülmesinin sakatlığa neden olabileceğini belirten Prof. Dr. Sabri Narman, “Tedavi edilmemiş veya zamanında önlemi alınmamış eklem kireçlenmesinin yaşam kalitesini negatif yönde etkileyeceği kaçınılmazdır” diyor.
İlaçla tedavi mümkün mü?
Eklem kireçlenmesinde ilaç tedavisi varolan şikayetlerin giderilmesine yönelik olarak uygulanıyor. Hastalığın tamamen ortadan kalkması ne yazık ki, şu anki tedavi yöntemleriyle mümkün değil. Prof. Dr. Sabri Narman, “İlaçlar hastalığın tamamen ortadan kalkmasını sağlayamaz. İlaçlar, eklemdeki ağrıların, şişliklerin, iltihabi reaksiyonların ve eklem tutukluklarının azaltılması veya giderilmesini sağlayarak günlük aktivitelerin optimal düzeye çıkartılmasına yardımcı etmenlerdir. Yeni geliştilen ilaçlar iki türlüdür: Birincisi midede ve bağırsaklarda minumum yan etkiye sahip ve şişliği gideren celekoksib ve refekoksib etken maddeli ilaçlardır. Bu ilaçların tedavi açısından üstünlükleri mide-bağırsak sistemlerini üzerindeki yan etkilerinin az olmasından öteye gitmez. İkinci grup ise horoz ibiği ve dana kıkırdak özünden elde edilen ve eklem kıkırdağının yapısındaki maddelere benzer maddeleri içeren ilaçlardır. Bunlar doğrudan aralıklı olarak bozulan eklem içine verilerek fayda sağlanmaya çalışılmaktadır. Yapılan araştırmalar bu grup ilaçların tedavi değerlerinin ne olabileceği hakkında kesin bilgi vermemektedir. Tek faydalı tarafı daralmış eklem aralığına verilen bu maddelerin kısmen eklem aralığını genişletmesi ve ekleme binen yüklerin azaltılmasına yardımcı olmalarıdır” diye konuştu.
Fizik tedavi ve egzersiz daha fazla yarar sağlıyor
Eklem kireçlenmesi tedavisinde ilaçlardan sonra en fazla yarar sağlanılan yöntemler ise fizik tedavi ve egzersiz. Fizik tedaviyi hem zararsız, hem de faydalı bir yöntem olarak tanımlayan Prof. Dr. Sabri Narman, “Buradaki amaç lokal veya genel ısı ile eklem kanlanmasını artırmak, dokuların beslenmesini sağlamak, tutuklukları gidermek ve eklem hareketini kontrol eden kasların kuvvetlendirilmesine olanak sağlamaktır. Ayrıca vücuda zarar vermeden ağrı faktörünü azaltmaya veya ortadan kaldırmaya imkan verir. Tedavisinde egzersizin önemi büyüktür. İyi hareketin yapılabilmesi için kas kuvvetine, kabiliyete ve eklem stabilitesine ihtiyaç vardır. Bu durum şahısların kas kuvvetlerinin ve eklem hareketlerinin değerleri saptanarak, potansiyellerine göre uygun ve yeterli egzersiz programı uygulamakla mümkün olabilmektedir” diye konuştu.
(bende de ilerde bu rahatsızlık kendini gösterecek gibi duruyor)
