Gönderen Konu: İşletme 3. Sınıf Yönetim Bilgi Sistemi 4-6 Üniteler Özeti  (Okunma sayısı 2858 defa)

Çevrimdışı sensual

  • Okuyucu
  • *
  • İleti: 4
  • Teşekkür: 0
ÜNİTE 4
BİLGİ TEKNOLOJİSİ

Bilgi Sisteminin Temel Bileşenleri
•   Bilgi teknolojisi
•   Bilgi
•   Bilgi çalışanı
•   Bilgi yönetimi

BİLGİSAYAR DONANIMI
Ekran, klavye, harddisk, fare, yazıcı, bellek, mikroişlemci, tarayıcı

ENIAC: İlk Dijital Bilgisayar

Bilgisayar Sistemi İşlevleri
•Girdi: Bir iletişim ağı yoluyla bir bilgisayar sistemine ya da doğrudan giriş için veriyi elektronik biçime çevirir. Klavyeler, dokunmatik ekranlar, kalemler, optik tarayıcılar.
•İşlem: Bir bilgisayar sisteminde ana işlem bileşenidir.
•Çıktı: Bilgi sistemi tarafından üretilen elektronik bilgiyi insanların anlayabileceği biçime dönüştürür. Yazıcı, video gösterim birimleri, sesli yanıt birimleri
•Depolama: İşlem için gerekli veri ve yazılım komutlarını saklamaktadır. Bellekler, harddiskler..
•Kontrol:

Bilgisayar Sistemi Türleri
1. Mikrobilgisayarlar: Kişisel bilgisayarlar, ağ bilgisayarları,
2. Orta Ölçekli Bilgisayar Sistemleri: Ağ sunucuları, Mini bilgisayarlar, web sunucuları.
3. Ana Bilgisayar Sistemleri: İşletme sistemleri süper sunucular, süper bilgisayarlar

Bilgisayar Çevre Birimleri
1. Girdi Birimleri
* İşaretleme Aygıtları            * Elektronik fare
* İztopu                             * Dijital Kalemler
* Dokunmatik                      * Ses tanıma aygıtları
* Optik tarayıcı
2. Çıktı Birimleri
* Video çıktısı
* Yazıcılar
3. Bellek Birimleri
* Doğrudan erişimli bellek
* Sırasal Erişimli Bellek
* Rasgele Erişimli Bellek (RAM)
* Salt okunur Bellek ( ROM)
4. Manyetik Diskler
* Disket Okuyucu (Floppy Disk)
* Hard Disk
* RAID (Veri Depolama Aygıtı)
5. Manyetik Teyp
6. Optik Sürücüler
* CD-ROM
* CD-R
* CD-RW
* DVD
7- Radyo Frekans Belirleme

BİLGİSAYAR YAZILIMI
Yazılım: Bilgisayarları ve çevre bilimlerini çalıştırmak ve kontrol etmek amacıyla kullanılan çeşitli bilgisayar programları için kullanılan genel bir terimdir.

Uygulama Yazılımı

    Genel Amaçlı Uygulama                     Özel Amaçlı Uygulama
    Programları                                          Programları
   
    * Yazılım Ekibi                                   * İşletme - Muhasebe
    * Web tarayıcıları                                * Müş. İlişk. Yön. (CRM)
    * Elektronik Posta                               * Kurumsal Kaynak Plan.
    * Kelime İşlemci                                 * Tedarik Zinciri Yön.
    * E-Hesap Tablosu                              * E-Ticaret
    * Veri Tabanı Yönetimi                      * Mühendislik
    * Grafik Sunucular                              * Eğitim, eğlence
    * Sanal Katılım Yazılımları
    * Bireysel Bilgi Yönetimi Yazılımı

Sistem Yazılımı


Sistem Yönetimi Programları                Sistem Geliştirme Prog.
* İşletim Sistemleri                       * Programlama Dili Çeviricileri
* Ağ Yönetim Programları               * Programlama Düzenleyici
* Veri Tabanı Yönetim Sistemleri     * Bilg. Destekli müh. yaz. Prog
* Sunucu Uygulamaları
* Sistem Araçları
* Performans ve Güvenlik
   Denetleyici Programlar

Sistem Yazılımı: Bilgisayar sistemini ve bilgisayarın bilgi işlem faaliyetlerini yöneten ve destekleyen programlardır.

İŞLETİM SİSTEMLERİ
Merkezi işlem biriminin işlemlerini yöneten ve kullanıcıların uygulama programları bilgisayarda çalışırken çeşitli destek hizmetleri sağlayan programlardan oluşan bütünleşik bir sistemdir.

İşletimin Sisteminin İşlevleri
1- Kullanıcı Arayüzü: İşletim sistemi ile iletişim kurmayı sağlayan, işletim sisteminin bir parçasıdır.
2- Kaynak Yönetimi: Bilgisayar sisteminin kaynaklarını yönetmek için kullanılır.
3- Görev Yönetimi: Uç kullanıcıların bilgisayarında ki görevlerinin yerine getirilmesini yönetir.
4- Dosya Yönetimi: Bir işletim sistemi, veri ve program dosyalarının oluşturulmasını, silinmesini ve bu dosyalara erişimi kontrol eder.
5- Yardımcı Programlar ile Destek Hizmetleri

İşletim Sistemleri Yazılımı
•   Microsoft Windows
•   UNIX
•   LINUX
•   MAC OS X

Programlama Dilleri
1-Makine Dilleri: Birinci jenerasyon dilleridir. En temel düzey programlama dilleridir. Binary code
2-Çevirici Diller: İkinci jenerasyon dilleridir. Makine dilinde olan programların yazımında karşılaşılan zorlukları azaltmak için gelişitirilmiştir.
3-Yüksek Düzey Dilleri: Üçüncü düzey dilleridir. Kısa açıklamalar ya da aritmetik ifadeler kullanılır. BASIC, COBOL, FORTRAN
4-Dördüncü Jenerasyon Dilleri
5-Nesne Ağırlıklı Diller

WEB DİLLERİ
1-HTML: Bir dokümanın diğer bölümlerine ya da web üzerinde herhangi bir yerdeki diğer dokümanlara bağlantılar oluşturan, belirlenecek noktalarda doküman içerisine kontrol kodları yerleştirir.
2-XML: Veriyi bu şekilde sınıflandırmakla, web sitesindeki bilgilerin aranılmasını, sınıflandırılmasını ve analiz edilmesini çok daha kolaylaştırır.
3-XBRL: İşletmelere ait başta finansal olmak üzere tüm verilerin dünya çapında elektronik ortamda iletişimini sağlayan teknolojik bir dildir.
4-Java: İnternet, intranet ve extranete yönelik uygulamaların programlanmasını gün geçtikçe daha da geliştirmekte olan Sun Microsystem tarafından oluşturulan bir nesne ağırlıklı programlama dilidir.

Web Hizmetleri
Farklı kullanıcıları ve farklı bilgisayar platformlarının uygulamalarını elektronik olarak bağlamak amacıyla, webin kullanımına yönelik nesne ağırlık standartları, teknolojiler ve web yapısına dayanan yazılım bileşenleridir.


ÜNİTE 5
VERİ TABANI YÖNETİMİ
Mantıksal Veri Öğeleri
1- Karakter: Tek bir alfabetik, sayısal ya da diğer sembolden oluşan karakter en temel mantıksal veri öğesidir. Gözlemlenebilen ve değiştirilebilen en temel veri öğesidir.
2- Alan: Bir alan, ilgili karakterlerin gruplanmasından oluşur.
3- Kayıt: Bir olgunun sembollerini tarif etmek üzere kullanılan tüm alanlar bir kaydı oluşturacak şekilde gruplanır. Bir kayıt, bir olguyu tanımlayan sembollerin toplamını temsil eder.
4- Dosya: Bir tabloda, satırda sütunda ya da belli bir formdaki ilişkili kayıtların her hangi bir şekilde gruplanmasına dosya denir.

Veri Tabanı: Mantıksal olarak birbiriyle ilişkili veri öğelerinin bütünleşik olarak bir araya getirilmesinden oluşur.

Veri Tabanı Yapıları
1-Hiyerarşik Yapı: İlk çıkan ana sistem veri tabanı yönetimi sistemleri.
2-Ağ Yapısı: Daha karmaşık mantıksal ilişkileri temsil edebilir. Ağ yapısı, kayıtlar arasında “çoktan çoka” ilişkilere izin vermektedir.
3-İlişkisel Yapı: En yaygın olanıdır. Genellikle mikrobilgisayarlar veri tabanı yönetim sistemi paketleri tarafından kullanılır.
4-Çok Boyutlu Yapı: Veriler arasındaki ilişkileri ifade etmek ve veriyi organize etmek üzere çok boyutlu yapıları kullanan ilişkisel modelin bir varyasyonudur.
5-Nesne Ağırlı Yapı: Çoklu ortam web temelli uygulamaların yeni jenerasyonuna yönelik önemli teknolojisinden birisidir. Aktarmalı yapıları destekler.

Veri Planlama ve Veri Tabanı Tasarımı

Veri Planlama Süreci
1.Veri Planlama: İş süreçleri için bir model oluşturur. İş süreçleri için dokümantasyon içeren gelişmiş modeldir.
2.Gereksinim ve Özellikler: İş süreçlerinde son kullanıcıların gereksinim bilgilerini oluşturur. Kullanıcılar için gereksinim tanımlamaları araçlara özgü kullanım diliyle açıklanabilir.
3.Kavramsal Tasarım: Üst seviye model için tüm gereksinim bilgilerini açıklar. Kavramsal Veri Modeli genellikle nesne ilişkili modelleriyle açıklanır.
4.Mantıksal Tasarım: Kavramsal tasarımı DBMS modeline çevirir. Mantıksal veri modelleri ilişkisel ağ, hiyerarşik, çok katmanlı ve nesne ağırlıklı modeller.
5.Fiziksel Tasarım: Veri saklama ve erişim metotlarını belirler. Fiziksel veri modelleri veri saklama erişimi ve sunumları metotları.

Veri tabanı yöneticileri ve tasarımcıları; işletmenin temel iş süreçlerini tanımlayan bir işletme modeli geliştirmek için şirket ve uç kullanıcı yönetimi ile çalışır.

VERİ TABANI TÜRLERİ
1-Operasyonel Veri Tabanları: Bir işletmenin iş süreçlerini ve operasyonlarını desteklemek için gerekli olan detaylı veriyi saklar. Müşteri veri tabanları, ik veri tabanı, stok veri tabanı..
2-Dağıtılmış Veri Tabanları: Şirket intranet ve extranetleri, diğer şirket ağları ya da www üzerindeki ağ sunucularına yerleştirilebilir.
3-Harici Veri Tabanları: Harici ve tabanlarından çok fazla bilgiye erişmek, ticari çevirim içi servislerden ücret karşılığı ve www üzerindeki bir çok kaynaktan ücretli veya ücretsiz olarak mümkündür.
4-Hipermedya Veri Tabanları: Internet ve şirket intranet ve extranetleri üzerinde web sitelerinin çok hızlı bir şekilde gelişmesi, hipernetin ve hipermedya dokümanlara yönelik veri tabanlarının kullanımını da önemli derecede artırmıştır.
5-Veri Ambarı: Yöneticiler ve diğer çalışanlar tarafından veri arama, çevirim içi analitik işlem ve diğer işletme analizleri, piyasa araştırması ve karar desteği gibi amaçlarla kullanılabilmesi için ayıklanan, dönüştürülen ve kataloglanan merkezi bir veri kaynağıdır.
6-Veri Madenciliği: Veri ambarı veri tabanları ve bu veri tabanlarının içerdiği değişmez verilen kullanılmasıdır.

Geleneksel Dosya İşleme Sistemleri
Temel Sorunlar

1-Gereksiz Verilerin Fazlalığı
2-Veri Entegrasyonunda Yetersizlik
3-Veriye Bağımlılık
4-Standardizasyon ya da Veri Bütünlüğünde Eksiklik

Veri Tabanı Yönetimi Yaklaşımı
Daha önceden ayrı dosyalarda bulunan veri kayıtlarını, farklı bir çok uygulama programları tarafından erişilebilecek veri tabanlarında birleştirir. Bunun yanı sıra, bir veri tabanı yönetimi sistemi, kullanıcılar ve veri tabanları arasında bir yazılım ara yüzü olarak görev alır.


Veri Tabanı Yönetim Sistemi
Bir örgütün veri tabanlarının oluşturulmasını, bakımını, kullanımını ve aynı zamanda bu veri tabanlarının uç kullanıcılarını kontrol etmesi nedeniyle veri tabanı yönetimi yaklaşımının temel yazılım aracıdır.
Veri Tabanı Yönetim Sisteminin Temel İşlevleri
1-Oluşturma: Yeni veri tabanları ve veri tabanı uygulamalarını oluşturma
2-Bakım: Veri tabanındaki verinin kalitesinin devamını sağlamak
3-Kullanım: Bir örgütün veri tabanlarını kullanmak

ÜNİTE 6
TELEKOMİNİKASYON VE AĞLAR

İletişim: 2 birim arasında birbiriyle ilişkili mesaj alışverişi olarak tanımlanmaktadır.
Telekomünikasyon: Veri veya bilginin bir noktadan bir diğer noktaya çeşitli biçimlerde iletilmesidir.

Telekomünikasyon Sisteminin Temel Bileşenleri
1-Verileri ve bilgileri işlemede kullanılan bilgisayarlar
2-Verilerin alıp/gönderilmesi için kullanılan girdi ve çıktılar
3-İletişim kanalları
4-İletişim işlemcileri
5-İletişim yazılımları

İletişim Kanalları: Bir birimden başka bir birime veri iletimi amacıyla kullanılan yollardır.
a- Kablolu İletişim Kanalları
* Sarmal Kablo = 2Mb/Sn – 100Mb/Sn
* Eş Eksenli Kablo = 200Mb/Sn – 500Mb/Sn
* Fiber Optik Kablo = Sarmaldan 1000, Eş Eksenliden 100 kat iyi
b- Kablosuz İletişim Kanalları: Radyo dalgaları, kızılötesi, mikrodalga, cep telefonları, iletişim uyduları

İletişim İşlemcileri ve Yazılımları
İletişim İşlemcileri, telekomünikasyon ağındaki veri iletimi ve alımı ile ilgili faaliyetlerin desteklenmesi görevini yürüten araçlardır. Modem, router, switch.
İletişim Yazılımları; ağın kontrolü, erişim kontrolü, iletim kontrolü, hata tespiti ve düzeltimi ile ağ güvenliğinin sağlanması görevlerini yürüten yazılımlardır.

Telekomünikasyon Sisteminin Fonksiyonları
Protokol: Telekomünikasyon ağındaki farklı yazılım ve donanım unsurlarının ortak bir şekilde işlemesini sağlayan kurallar ve yöntemler bütünüdür.

Ağlar
Ağ; iletişim kanallarında birbirleriyle ilişkili bulunan bilgisayarların ve iletişim araçlarının bir bütünüdür. (N²-N)

Ağ Türleri
1-Yerel Ağlar (LAN): Bina, ofis, şantiye gibi yerlerde kullanılır.
2-Geniş Alan Ağları (WAN): Geniş çaptaki coğrafi alanlar üzerindeki iletişimi sağlar
3-Sanal Özel Ağlar ( VPN):

Ağ Yapıları
1-Yıldız Ağ Yapısı: Terminaller ve bilgisayarlar merkezi bir bilgisayarla doğrudan bağlantılıdır.
2-Halka Ağ Yapısı: Terminaller ve bilgisayarlar halka biçiminde birbirine bağlıdır
3-Doğrusal Ağ Yapısı: Terminaller ve bilgisayarlar ortak bir iletişim kanalı aracılığıyla birbirlerine bağlanmaktadır.